سالهاست که گوگل بارها سعی کرده شبکه اجتماعی خود را راهاندازی کند و مثل فیسبوک سهمی از این صنعت داشته باشد. در ابتدا، گوگل با شبکه اجتماعیای به نام Orkut وارد میدان شد که در ژانویه 2004 راهاندازی شد. این شبکه اجتماعی که یکی از پربازدیدترین وبسایتها در سال 2008 در هند و برزیل بود، در سال 2014 متوقف شد. تلاش بعدی Google Buzz بود که در فوریه 2010 منتشر شد که یک شبکههای اجتماعی میکروبلاگینگ و یک ابزار پیامرسانی است که در Gmail ادغامشده است. بااینوجود، مدتزمان زیادی دوام نیاورد و در سال 2011 سرویسدهی آن قطع شد. سرانجام، Google Plus بلافاصله بعدازآن بهعنوان جایگزین ایجاد شد که در چند وقت اخیر به دلایلی تعطیل شد. در این مقاله به معرفی گوگل پلاس و ویژگیهای آن میپردازیم و علت منحل شدن آن را بیان میکنیم.
سرفصلهای محتوا
تاریخچه شکلگیری گوگل پلاس
گوگل قبل از ایجاد گوگل پلاس شبکههای اجتماعی مختلفی را ارائه داده است. در ادامه به معرفی این شبکهها میپردازیم.
Orkut
شبکههای اجتماعی از دیرباز جزوی از برنامههای شرکت گوگل بودهاند. اولین شبکه اجتماعی که گوگل اقدام به ساخت آن نمود Orkut نام دارد که آن را در ژانویه سال 2004 راهاندازی کرد. در آن زمان نام دیگر شبکه اجتماعی که در فضای وب خودنمایی میکرد Friendster بود. شبکه اجتماعی Myspace آن زمان هنوز راهاندازی نشده بود و فیسبوک بیشتر از یک سال با اولین رونمایی خود فاصله داشت؛ اما باوجود موفقیت در کشورهایی مانند برزیل و هند، Orkut هرگز برای بقیه جهان جذابیتی نداشت.
Google Wave
وجود شبکههای اجتماعی مختلف مانع از آزمونوخطای گوگل در شبکههای اجتماعی نشد. در سال 2009، این شرکت یک پلت فرم ابتکاری به نام Google Wave را معرفی کرد. Wave به کاربران امکان میداد تا در یکزمان باهم به اشتراکگذاری افکار، پیوندها و پروندهها بپردازند. Wave مخاطبین زیادی پیدا نکرد به این دلیل که توضیح دادن این سرویس برای شخصی که با آن آشنا نبود بسیار دشوار بود و همچنین به علت محدود بودن به برنامه بتا یا آزمایشی، پیدا کردن افرادی را که شما آنها را بشناسید و به این سرویس دسترسی داشته باشند دشوار بود. گوگل سرانجام تصمیم گرفت پشتیبانی از Wave را بهعنوان یک محصول مستقل متوقف کند.
Google Buzz
سال بعد، گوگل سرویس Google Buzz را راهاندازی کرد. این شبکه اجتماعی، درواقع ابزاری بود که توابع مختلف را به سایر محصولات Google مانند Gmail اضافه میکند. Google این سرویس را در نظر گرفته است تا به مردم اجازه دهد اطلاعات و پیوندها را راحتتر به اشتراک بگذارند، هم به گروه دوستان و هم بهطورکلی به دنیا. Buzz مانند یک افزودنی است که شما میتوانید عملکرد آن را به سایتهای دیگری مانند سرویس اشتراک تصویر Picasa اضافه کنید؛ اما نگرانیهای اولیه در مورد مسائل مربوط به حریم خصوصی سروصدا به پا کرد و این سرویس نیز به نتیجه نرسید.
Google Plus
در سال 2011، این شرکت یک سایت شبکه اجتماعی جدید با نام اصلی Emerald Sea راهاندازی کرد که اکنون گوگل پلاس نام دارد. در ظاهر، گوگل پلاس بخشی از توییتر، بخشی از فیسبوک و بخشی از بلوگاست. گوگل پلاس یک شبکه اجتماعی برای اشتراک اطلاعات با افراد دیگر است. گوگل ابتدا Google Plus را بهعنوان یک پروژه اولیه یا بتا دعوتهای محدودی راهاندازی کرد. برای مدتی، دعوت به Google Plus یکی از داغترین مباحث وب بود. جمعیت اولیه در این سایت به نظر میرسید که عدهای از روزنامهنگاران و نویسندگان فنّاوری باشند.
هدف از تشکیل گوگل پلاس چه بود؟
هدف از ساخت Google+ به چالش کشیدن شبکههای اجتماعی دیگر مانند فیسبوک و توییتر بود. این شرکت گوگل پلاس را با هدف تبدیلشدن به یک شبکه اجتماعی بهتر در دسترس کاربران ایجاد کرد.
+ Google همچنین با سایر برنامههای Google مانند Gmail، Google Maps، Google Drive و Google Calendar تلفیق شده بود.
چرا گوگل پلاس منحل شد؟
علتهای زیادی در منحل شدن گوگل تأثیر داشتند. در ابتدا، منحل شدن گوگل برای آگوست 2019 برنامهریزیشده بود. سپس آن را به آوریل 2019 منتقل کردند.
اما سؤال این است که چه اتفاقی افتاد؟
فروپاشی اولیه
به گفته گوگل، دلیل اصلی منحل شدن گوگل پلاس، استفاده بسیار کم و عدم تعامل با مصرفکننده بود. 90 درصد حضور کاربران در Google Plus کمتر از 5 ثانیه است؛ اما همانطور که میدانیم این مورد کسی را متعجب نمیکند. به همین دلیل یک دلیل دیگر در پشت این قضیه وجود داشت، یک دلیل بسیار مهمتر، بهطوریکه به نظر میرسد، Google دریکی از API های Google+ People، اشکالی یا باگی را کشف کرد که به نقص امنیتی مرتبط بود.
اشکالی بزرگ و جبرانناپذیر
این شرکت در مارس 2018 از این موضوع مطلع شد و آنها ادعا میکنند که بلافاصله آن را حل کردند. این موضوع پس از افشای حقیقت در مقالهای والاستریت جورنال در اکتبر 2018 علنی شد. در دفاع از خود، گوگل اظهار داشت که آنها از ترس فشارهای نظارتی و آسیب رساندن به اعتبار شرکت این امر را مخفی نگهداشتهاند.
درهرصورت، اشکال در API باعث قرار گرفتن اطلاعات پروفایل کاربران در حدود 440 برنامه با استفاده از + Google شد. بالغبر 500.000 حساب بهطور بالقوه تحت تأثیر این باگ قرار گرفت و اطلاعات حساس مانند نام، ایمیل، آدرس، شغل، سن و جنسیت فاش شد.
گوگل ادعا میکند که این نقص شامل داده دیگر مانند پستهای Google+، پیامها، دادههای حساب Google، شماره تلفنها یا محتوای G Suite نمیشود. همچنین گوگل اظهار دارد که هیچ مدرکی در مورد سو استفاده از دادههای پروفایل کاربران پیدا نکردند. از جهاتی میتوان گفت این مخفیکاری و سعی در موجه جلوه دادن این اتفاق، آسیب بیشتری نسبت به باگ به گوگل پلاس و برند گوگل وارد کرد زیرا نگرانیهای زیادی امنیتی ایجاد کرد.
آخرین شلیک به گوگل پلاس
درست است که در آن زمان Google Plus فاقد تعامل کاربران شده بود و با مشکلات امنیتی و رفتارهای نامناسب در نحوه مدیریت، اعتراضات زیادی را ایجاد کرد؛ اما چرا این شرکت ضربالاجل خود را از آگوست به آوریل 2019 منتقل کرد؟
حدود 2 ماه پس از اولین اعلامیه، Google یک پست وبلاگ دیگر منتشر میکند. در اینجا آنها توضیح میدهند که چگونه در ماه نوامبر یک بهروزرسانی نرمافزاری وجود داشت که حاوی اشکال دیگری بود که روی API های + Google تأثیر میگذارد؛ اما این بار نقض امنیت بسیار نگرانکننده بود. به عبارت دقیقتر، تقریباً 52.5 میلیون کاربر تحت تأثیر قرار گرفتند، ازجمله کاربران سازمانی آنها.
به دنبال تغییرات
دو مورد نقض امنیتی به این بزرگی، خصوصاً وقتی صحبت از غول فناوری مانند Google میشود، بسیار نگرانکننده است؛ بنابراین منحل شدن سرویسهای Google Plus منطقی به نظر میرسد. جدا از این، این شرکت همچنین تنظیمات جدید حریم خصوصی را به شرح زیر اعلام کرد:
- مصرفکنندگان قدرت بیشتری در تصمیمگیری در مورد اطلاعات حساب Google که میخواهند با هر برنامه به اشتراک بگذارند رادارند.
- هر اجازه درخواست شده توسط برنامه بهطور جداگانه در یک صفحهنمایش داده میشود.
- کمتر برنامهای به دادههای Gmail مصرفکننده دسترسی خواهد داشت. ازآنجاکه فقط برنامههایی که مستقیماً قابلیتهای ایمیلی را افزایش میدهند، اجازه دسترسی به این دادهها رادارند.
- در دستگاههای Android، فقط برنامهای که کاربر بهعنوان برنامه پیشفرض برای برقراری تماس و ارسال پیام متنی انتخاب میکند، میتواند به گزارشهای تماس و دادههای پیامکی کاربران دسترسی داشته باشد.
- دادههای تعامل مخاطب از طریق Android Contact API دیگر در دسترس نخواهد بود.
جمعبندی
در این مقاله به معرفی گوگل پلاس و علت اینکه چرا گوگل پلاس منحل شد پرداختیم. گوگل پلاس برای مبارزه با شرکتهایی مثلاً فیسبوک و توییتر وارد میدان شد؛ اما در آخر به دلیل مشکلات فنی و امنیتی تعامل کاربران را از دست داد و مجبور به توقف تمام خدمات خود شد. بنابر باید توجه داشت که غولهای فنّاوری مثل گوگل نیز شکستهای بسیاری را تجربه کردهاند. شکستهایی که میتوان از الگوبرداری از آنها و اجتناب از انجام آن، از شکست در کسبوکار خود جلوگیری کرد.
دیدگاهتان را بنویسید